|
U okviru filozofskog
fakulteta postoji 11 studijskih odsjeka:
- Bosanski jezik i književnost
- Engleski jezik i njiževnost
- Njemački jezik i književnost
- Turski jezik i književnost
- Pedagogija i psihologija
- Historija
- Socijalni rad
- Žurnalistika
- Filozofija i sociologija
- Razredna nastava
- Tehnički odgoj i informatika
Pa je zbog toga, oblast naučno
istraživačkog rada dosta raznovrsna. U zavisnosti od
odsjeka naučno-istraživački rad ima i svoje određene
specifičnosti, a zajednički cilj svih odsjeka je aktivno
učešće nastavnika i saradnika na međunarodnim i domaćim
naučnim konferencijama, kongresima i sl.
Naučno-istraživački rad Odsjek
za bosanski jezik i književnost je na slijedećim
oblastima:
- priroda akcenata, njihovo
raspoznavanje, bilježenje, distribucija i akcenatske
paradigme promjenljivih riječi u standardnom jeziku
i organskim idiomima
- izučavanje razvoja i savremenog
stanja standardnojezičkih normi bosanskog, hrvatskog
i srpskog jezika
- izučavanje fonološkog nivoa
i prozodijskog sistema standardnog bosanskog, hrvatskog
i srpskog jezika
- temeljna naobrazba iz općeg
jezikoslovlja
- temeljni pravci u evropskoj
i američkoj lingvistici
- jezik / govor, distinkcija
- primijenjena lingvistika –
strani jezici
- mjesto srednjojužnoslavenskog
dijasistema u slavenskim lingvističkim školama
- orijentalna / germanska /
latinska i engleska filologija, utjecaji na b/h/s/c
sistem
- razlike u normama standardnih
jezika u BiH
- historijski pokazatelji razvoja
lingvističke stilistike
- morfologija standardnog b/h/s.
jezika
- sintaksa standardnog b/h/s.
jezika
- dijalektologija kao znanstvena
disciplina
- osnovi teorije lingvističke
geografije
- urbana dijalektologija
- historijska i sinhronijska
dijalektologija
- razvoj akcenata srednjojužnoslavenskog
dijasistema
- štokavsko, kajkavsko, čakavsko
i torlačko narječje
- bosanskohercegovački dijalekti
i ostali dijalekti srednjojužnoslavenskog dijasistema
- metodologija dijalektoloških
istraživanja
- analiza tekstova iz različitih
dijalekata
- pojam i sadržaj leksikografije
- razvoj leksikografije u Bosni
i Hercegovini
- očuvani rječnici u starijoj
bosanskohercegovačkoj leksikografiji
- rječnik: Enciklopedijski i
jezični rječnici
- Savremena leksikografija u
b/h/s jeziku
- Metodika nastave b/h/s. jezika
- Metodika nastave književnosti
- pisani jezik od 11. do kraja
15. stoljeća (doba srednjovjekovne Bosne)
- razvoj slavenskih pisama
- pisani jezik od kraja 15.
do druge polovine 19. stoljeća (osmansko doba)
- bosanski književni jezik u
drugoj polovici 19. i početkom 20. stoljeća (3. faza
razvoja)
- recentna literatura o bosanskome
jeziku
- četvrta faza razvoja bosanskoga
književnog jezika
- peta faza razvoja bosanskoga
književnog jezika
- usmena narodna književnost:Parryeva
zbirka
- epigrafika, epitaf
- umjetnost stećaka
- status srednjovjekovne bosanske
epigrafike unutar žanrovskog sistema srednjovjekovne
bosanske književnosti
- poetika srednjovjekovne bosanske
epigrafika: lapidarnost, teme i motivi, opća mjesta,
figure...
- počeci književnog stvaranja
u BiH
- književnohistorijskim odrednicama
i literarnim vrednotama stvaralaštva u BiH u starijem
periodu
- kulturalni i povijesni koncepti
(povijesne teorije 19. i 20. stoljeća)
- stilovi i razdoblja književnosti
19. i 20. stoljeća
- književne i umjetničke prakse
u odnosu na stilske formacije
- teorijska određenja. Definicije
romana.
- počeci romana.
- razdoblje moralizma i psihologije.
- romantizam i roman
- filozofija epa i romana: arhaička
i moderna kultura.
- koncepcija realizma.
- naturalizam i teorija »eksperimenta«.
- proza ekspresionizma i futurizma.
- temeljna dihotomija romana
u dvadesetom stoljeću
- roman i svjetonazori filozofije
povijesti. Od Brocha do Sartrea.
- poetike «novoga romana»
- postmoderni roman
- književnost, kultura i studije
kulture
- imagologija
- identitet i alteritet (pojmovi
drugog i drugosti)
- balkanizam, orijentalizam,
egzotizam
- imagološke analize i interpretacije
djela bosanskohercegovačke i južnoslavenskih književnosti
- teorijska određenja i historijat
pojmova svjetska, komparativna književnost / knjiž.
komparatistika.
- književna komparatistika i
problemi tematologije, književnog posredovanja, prevođenja,
uticaja, intertekstualnosti, intermedijalnosti, imagologije,
hronotopa...
- teorije, metodologije i pristupi
iz ugla komparativnog proučavanja književnosti (pozitivizam,
Geistesgeschischte, formalizam, nova kritika, fenomenologija,
teorija recepcije, psihoanalitička i arhetipska kritika,
strukturalizam, semiotika, poststrukturalizam, kulturalni
studiji)
- interliterarne zajednice
- književnopovijesne, epohalne,
tipske, poetičke karakteristike i tokovi renasanse,
baroka i klasicističke književnosti
- status bosanskohercegovačke
književnosti unutar južnoslavenske interliterarne
zajednice u periodu austrougarske vladavine
- procesi evropeizacije i «orijentalizacije»
bošnjačke književnosti; kulturološko-emancipatorski
koncepti i nacionalne polarizacije; pojmovi «preporod»
i «preporodna književnost»; književno-kulturna misija
Mehmed-bega Kapetanovića Ljubušaka
- koegzistencija i prožimanje
stilova i poetika (od prosvjetiteljstva do moderne);
kulturni i književni život; književna periodika (Bošnjak,
Behar, Gajret, Biser)
- prosvjetiteljska i kulturna
(= identitarna) misija Safvet-bega Bašagića
- između ideologije i literature:
Osman Đikić, Avdo Karabegović Hasanbegov, S. Avdo
Karabegović; Fadil Kurtagić.
- Edhem Mulabdić na razmeđu
romantizma i realizma.
- modernizam u poeziji Muse
Ćazima Ćatića.
- autorski tandem Osmana Nuri
Hadžića i Ivana Milićevića: Osman-Aziz.
- skice i teme Nafije Sarajlić.
- počeci dramskog stvaralaštvau
bh književnostima (Bašagić, Šantić, Resulović,,,)
- tri razdoblja u razvoju srpske
književnosti u Bosni i Hercegovini tokom austrougarske
vladavine (fokloristiško-romantičarsko, doba realizma,
doba modernih književnih strujanja)
- centri kulturnog i književnog
djelovanja bh Srba (Mostar, Sarajevo)
- značaj književne periodike
(Bosanska vila, Zora)
- književnost «Mlade Bosne»
- prozna književnost; nastanak
i razvoj bh pripovijetke iz usmene priče (Niko Besarović,
Luka Grđić-Bjelokosić)
- afirmacija realizma (pripovijetke
i romani S. Ćorovića) i modernog koncepta pripovijetke
(P. Kočić)
- poezija u matici neoromantizma
(Šantić, rani Dučić); parnaso-simbolistička sinteza
(Dučić), uvođenje socijalnih motiva.
- folklorna i društvena melodrama
(S. Ćorović). Između farse i poltičke satire (Kočićev
Jazavac pred sudom)
- drame inspirisane narodnom
pjesmom (A. Šantić)
- književna historiografija
i kritika (Dučić, Vladimir Ćorović, D. Mitrinović)
- časopisi kao animatori književnog
rada među bosanskohercegovačkim Hrvatima (listovi
don Franje Milićevića)
- kulturološki i književni značaj
sarajevske «Nade» i bosanske misije S. S. Kranjčevića;
uticaji matične hrvatske književnosti
- Kranjčevićevi sljedbenici
u poeziji (T. Alaupović)
- prozni pisci: proza didaktičko-folklornog
usmjerenja (I. Klarić)
- romantičarska novela i njen
otklon ka socijalnoj motivaciji (Ante Jukić)
- modernizacija folkornozavičajnog
narativa (M. Jurkić)
- romantičarski historizam i
«katolička moderna» (N. Jenko alias Eugen Matić)
- melodrama iz bosanskog katoličkog
ambijenta (Lepušić – Kuzmanović – Milinović)
- srednjovjekovna književnost
- značaj rada Ćirila i Metodija
- karakteristike i značaj srednjovjekovne
književnosti na južnoslavenskim prostorima
- srpska biografska književnost.
Sava Nemanjić, Stevan Prvovjenčani, Domentijan
- hrvatska srednjovjekovna književnost.
Bašćanska ploča. Prevodilačka i prerađivačka srednjovjekovna
književnost
- makedonska srednovjekovna
književnost
- počeci renesansne umjetničke
književnosti na južnoslavenskim prostorima
- Dubrovačko-dalmatinska književnost.
Marko Marulić, Šiško Menčetić, Džore Držić, Andrija
Čubranović, Hanibal Lucić.
- poetika savremenog bosanskohercegovačkog
pjesništva, pitanja njegova razvoja, pitanja odnosa
prema ukupnoj bosanskohercegovačkoj pjesničko-književnoj
tradiciji
- književnopovijesne, epohalne,
tipske, poetičke karakteristike i tokovi svjetske
književnosti romantizma i realizma
- književnopovijesne, epohalne,
tipske, poetičke karakteristike i tokovi svjetske
književnosti književnosti modernizma i postmodernizma
- društvena uloga pripovijetke
u procesima tranzicije
- Savremena bh proza (hibridini
postmoderni romaneskni žanr (metafikcija), ka padu
postmodernizma/nova osjećajnost, kritički mimetizam/,
anti/ratni roman i pripovijetka, novopovijesni roman,tranzicijski
roman, žensko pismo i pisanje u bh prozi )
- savremena bh poezija (dokumentarizam,
neorealizam, anti/ratna poezija, subkulturni fenomeni
u bh poeziji)
- esejistika, kritika, književna
historiografija i teorija
- intertekstualnost
- parodija
- metafikcija
- decentriranje postmodernog:
eks-centrično
- problematiziranje historije
- problem reference
- diskurs, moć, ideologija
- historijski subject u/prema
historiji i njegova/njena priča
Organizacija naučno-istraživačkog
rada u naučnim oblastima:
- Savremeni engleski
jezik
- Engleska i američka
književnost
- Kulturologija
I. OBLASTI NIR-a prema
katedrama
1. U okviru naučne oblasti Savremeni
engleski jezik rade se istraživanja unutar
teoretske i primijenjene lingvistikje engleskog jezika,
i to kako slijedi:
- istraživanja na svim nivoima
lingvističke analize: fonologija, morfologija, sintaksa
i semantika,
- istraživanja u oblasti interdisciplinarnih
grana lingvistike, naročito iz sociolingvistike i
pragmatike u međunarodnom i domaćem kontekstu,
- istraživanja u oblasti raznih
grana kognitivne lingvistike: teorije konceptualne
metafore, teorije konceptualne integracije, teorije
mentalnih prostora i kognitivne lingvistike,
- istraživanja u oblasti kontrastivne
analize i prevođenja, te u oblasti kontaktne lingvistike,
naročito u oblasti jezičnog posuđivanja,
- Istraživanja u oblasti metodike
nastave engleskog jezika, usvajanja engleskog kao
stranog jezika, te akademskog pisanja na engleskom
jeziku.
2. U okviru naučne oblasti
Engleska i američka književnost rade se istraživanja
unutar teorijskih i primijenjenih studija književnosti
engleskog govornog područja, odnosno:
- interdisciplinarna istraživanja
u oblasti savremenih književno-kritičkih teorija,
- interdisciplinarna kvalitativna
istraživanja savremene književno-kulturalne produkcije
Velike Britanije i Sjedinjenih Američkih Država (SAD),
- komparativna istraživanja
intersekcionalnosti roda, klase i nacije u književno-kulturalnoj
i teorijskoj anglo-američkoj, kao i domaćoj produkciji,
- interdisciplinarna istraživanja
u oblasti prevođenja u domaćem i međunarodnom okruženju,
- komparativna interdisciplinarna
istraživanja ključnih pitanja unutar savremene književne
produkcije Velike Britanije, SAD-a i BiH u regionalnom
i međunarodnom kontekstu, u suodnosu recentnim doprinosima
promišljanju širih društvenih procesa unutar društveno-humanističkih
nauka.
3. U okviru naučne oblasti Kulturologija
rade se fundamentalna i primjenjena istraživanja unutar
kulturalne teorije i kulturalnih studija u domaćem i
međunarodnom kontekstu, odnosno:
- istraživanja u oblasti savremenih
teorija kulture i kritičkih kulturalnih studija,
- interdisciplinarna kvalitativna
(terenska, arhivska i teorijska) istraživanja savremenih
i povijesnih kulturnih pojava i procesa u Bosni i
Hercegovini, te u njenom regionalnom i međunarodnom
okruženju,
- interdisciplinarna istraživanja
savremene kulturne produkcije Velike Britanije i SAD-a,
te odabranih oblasti unutar britanskih i američkih
kulturalnih studija,
- kvalitativna i kvantitativna
istraživanja savremenih kulturnih praksi i identiteta,
kulturne politike i ekonomije, te strategija kulturalizacije
u domaćem i međunarodnom kontekstu,
- interdisciplinarna istraživanja
u polju odabranih oblasti globalne i lokalne popularne
i masovne kulture (film, audio-vizuelne umjetnosti,
medijska kultura, nove tehnologije kulturne proizvodnje,
kulturne prakse svakodnevnog života itd.).
II. Naučno-istraživačke
aktivnosti u gore navedenim naučnim oblastima provode
se kroz realizaciju:
i. Istraživanja u okviru doktorskih
i magistarskih radova na relevantnim studijima II
i III ciklusa;
ii. Individualnih i kolaborativnih naučno-istraživačkih
projekata podržanih putem naučnih fondova od strane
relevantnih ministarstava, drugih vladinih tijela,
te nevladinih organizacija u Bosni i Hercegovini;
iii. Individualnih i kolaborativnih naučno-istraživačkih
projekata finansiranih kroz relevantne fondove Evropske
Unije, odnosno zemalja Evropske unije, Sjedinjenih
Američkih Država i euroatlantskog regiona, kao i ostalih
zemalja svijeta;
iv. Naučno-istraživačkih projekata koje podržavaju
zainteresovani privredni subjekti, te pravna i fizička
lica u zemlji i inostranstvu.
III. Rezultati naučno-istraživačkog rada objavljuju
se u:
a. referentnim domaćim i međunarodnim
naučnim časopisima,
b. referentnim zbornicima naučnih radova sa domaćih
i međunarodnih naučnih konferencija i kongresa,
c. doktorskim i magistarskim disertacijama.
d. ostaloj relevantnoj štampanoj i elektronskoj periodici.
U oblasti naučno-istraživačkog rada, Odsjek
njemačkog jezika i književnosti bavi se sljedećim
istraživačkim temama:
- istraživanja u oblasti savremenog
njemačkog jezika;
- konstrastivna istraživanja
njemački-bosanski jezik;
- sintaksička distribucija pojedinih
vrsta riječi;
- frazeologija njemačkog i bosanskog
jezika, poslovice, vicevi
- pasiv u njemačkom i bosanskom
jeziku;
- sintaksička analiza iz ugla
gramatike zavisnosti;
- semantika, semantičke uloge,
semantički odnosi;
- metafore u političkom diskursu;
- leksem „WO“ u njemačkom i
njegovi ekvivalenti u bosanskom jeziku;
- istraživanja u oblasti njemačke
književnosti;
- percepcija njemačke književnosti
u vrijeme Austro-ugarske.
U oblasti naučno-istraživačkog rada, Odsjek
socijalni rad se bavi:
- sistematsko istraživanje etiologije
i dijagnosticiranja stanja socijalne potrebe, socijalnih
problema i socijalnih pojava
- istraživanje primjene savremenih
modela socijalne politike i socijalne politike u Bosni
Hercegovini
- istraživanje modaliteta i
rezultata socijalnog razvoja i socijalnog planiranja
- proučavanje efikasnosti primjene
osnovnih i pomoćnih metoda socijalnog rada u prevenciji
i rješavanju stanja socijalne potrebe pojedinca, porodice
i lokalne zajednice
- istraživanje savremenih institucionalnih
i vaninstitucionalnih modela i područja razvoja socijalnog
rada
- istraživanje pojava, rezultata
i efikasnosti socijalnog rada u oblasti socijalne,
dječije i porodične zaštite
- istraživanje etiologije i
fenomenologije socio-patoloških pojava
i savremenih socijalnih rizika
- istraživanje civilnog društva
i socijalnih mreža kao resursa razvoja dobrovoljnog
socijalnog rada i mrežnog socijalnog rada
- proučavanje socijalnog položaja,
kvaliteta zadovoljavanja socijalnih potreba i ostvarivanja
socijalnih prava osoba sa posebnim potrebama
- istraživanje savremenih modela
socijalnog rada u radu s maloljetnim prestupnicima
i drugim licima s devijantnim ponašanjem
- proučavanje funkcija i zadataka
socijalnog rada u oblasti: socijalizacije, resocijalizacije,
rehabilitacije, socijalne terapije i socijalne integracije
- istraživanje rezultata u primjeni
preventivnih i drugih socijalnih programa na različitim
nivoima društvenog organizovanja
- proučava savremene standarde
u oblasti razvoja profesionalnog socijalnog rada u
svijetu i pružanja usluga socijalnog rada
- istraživanje značaja razvoja
supervizije i menadžmenta u socijalnom radu
- proučavanje i unapređenje
teorijske i naučne misli koja treba da pospješi razvoj
socijalnog rada i socijalne politike u BiH.
U okviru naučno istraživačke djelatnosti Odsjek
za Žurnalistiku bavi se istraživanjem u oblasti
komunikologije i masovnih medija kao što su:
- Istraživanje oblika i načina
komuniciranja na interpersonalnom, grupnom i masovnom
nivou
- Istraživanje utjecaja različitih
nivoa komuniciranja na pojedinca, grupe i društva
- Istraživanje utjecaja ljudske
komunikacije na društvene tokove i promjene
- Istraživanje utjecaja ljudske
komunikacije na kulturalne tokove i promjene
- Istraživanje utjecaja oblika
komuniciranja na konstituiranje javnog mnijenja
- Istraživanja teorijskih okvira
i modela komuniciranja
- Istraživanja stavova javnosti
- Istraživanje utjecaja masovnih
medija na pojedinca i društvo
- Istraživanja utjecaja masmedijskih
poruka na javnost i ciljne javnosti
- Istraživanje funkcija, tokova
i trendova u oblasti masovnih medija i masovne komunikacije
- Priprema, realizacija evaluacija
naučno-istraživačkih projekata u relevantnim oblastima
- Objavljivanje naučnih i stručnih
radova u referentninm publikacijama
- Učešće na naučnim i stručnim
konferencijama, seminarima i ostalim skupovima
- Međuuniverzitetska i međufakultetska
saradnja
- Ostala naučno-istraživačka
djelatnost u okviru naučnih oblasti Komunikologija
i Masovni mediji
U okviru naučno istraživačke djelatnosti
Odsjek filozofija-sociologija bavi
se istraživanjem u okviru užih naučnih oblasti filozofije
i sociologije i to:
a) Uža naučna oblast filozofija
- Istraživanja u oblasti savremene
filozofije
- Teorijske osnove političke
filozofije
- Filozofija znanja i znanosti
- Istraživanja u oblasti filozofije
egzistencijalizma
b) Uža naučna oblast sociologija
- Istraživanja tranzicijskih
procesa savremenog bosanskohercegovačkog društva
- Promjene i problemi u razvoju
savremene bosanskohercegovačke porodice
- Istraživanja društvene strukture
međuetničkih odnosa bosanskohercegovačkog društva
- Istraživanja u oblasti ekonomske
sociologije
- Teorijska i empirijska istraživanja
u oblasti sociologije genocida
- Istraživanja teorijskih okvira
globalizacije
- Istraživanja društveno-historijskih
osnova bošnjačkog etničkog identiteta
- Istraživanja socijalnog i
političkog mišljenja u Bosni i Hercegovini
U domenu svoga rada Odsjek
razredne nastave se bavi:
- Naučno-istraživački rad u
oblasti teorijske baze i razboja kurikuluma predškolskog
i osnovoškolskog obrazovanja
- Metodika rada sa djecom sa
posebnim potrebama
- Teorijske osnove i praksa
multidisciplinare nastave
- Savremeni modeli nastave i
efekti nnjihove primjene u mlađim razredima osnovne
škole
- Projektovanje kurikuluma za
obrazovanje nastavnog kadra na osnovu naučnih i empirijskih
istraživanja
- Psihologija i didaktika ranog
učenja
|
